Venter verdien die wêreld se respek as navorser en skrywer en van sy dokumentêre rolprente is uitstekend.
Niemand kan stry oor die inisiatiewe van die Boeregeneraals tydens die Anglo-Boereoorlog (ABO) nie. Tog voel ek Venter slaan die bal ver mis met Jan Smuts.
Deneys Reitz hemel hom op in sy boekie, maar daar bestaan nie werklik groot dade rakende Smuts en die ABO nie. Die skrywer noem ook nie werklik wat presies Smuts juis sou bydra wat ’n les vir die Britte kon wees nie. Dat hy wel meer vir die Britse empire beteken het as vir die Afrikaner-volk, is nie te betwyfel nie.
Hy’t glo ook tydens die vredesamesprekinge in Vereeniging aan genls. De Wet en De la Rey belowe dat die Boere by die eerste geleentheid hul vrye republiek sou terugvat van die Britte.
Daardie geleentheid het in 1914 gekom toe Smuts Louis Botha se adjunk-premier en minister van verdediging was. Maar Smuts het gesorg dat die Boere teen Duitsland gaan veg, aan die kant van die vyand van 12 jaar tevore.
Die Boere wat daarteen gerebelleer het, het hy met geweld verdruk en het selfs die 60-jarige genl. Christiaan de Wet in die Fort laat opsluit.
Die dood van genl. De la Rey word as ’n ongeluk beskou, maar dié van Jopie Fourie kon Smuts gekeer het.
Genl. Koos de la Rey, vader van die loopgraaf-gevegsmetode by Magersfontein, se naam word nie genoem nie.
Ek sê maar net: Jan Smuts het vir die Boere nie veel beteken nie.