Share

Sanksies het ’n geskiedenis van hartseer

Daar waar goedere nie grense oorsteek nie, sal weermagte volg.

Dié waarskuwing van die 19de-eeuse Franse ekonoom Frédéric Bastiat werp ’n onheilspellende lig op die onlangse sanksies tussen Rusland, Europa en die VSA.

Op 28 April het die VSA ’n verbod op handel met sekere Russe en Russiese maatskappye aangekondig. Die Europese Unie het gevolg. Dié handelsverbod is intussen uitgebrei. Verlede week het Wladimir Poetin en die Kremlin teruggeslaan. Die invoer van landbouprodukte uit lande met sanksies teen Rusland is vir ten minste ’n jaar verbied.

Dié heen-en-weer-sanksies word aan die hand van buitelandse beleid gemotiveer. Die idee is dat die teikenland dit as ’n strafmaatreël ervaar; dat dit tot politieke toegewings lei. Nie verniet nie, dus, word sanksies soms as ’n oorlogsdaad bestempel.

Sanksies het ’n lang en hartseer geskiedenis van min of geen verband met politieke verbetering nie. ’n Mens dink aan ­Kuba, Noord-Korea, Irak, Iran en ander waar ou regimes in plek bly of deur twyfelagtige nuwes vervang word.

Ook teenoor Suid-Afrika voor 1994 was sanksies teenproduktief.

As die ekonomies meer heldere staatshoofde soos Margaret Thatcher van Brittanje en Ronald Reagan van die VSA hulle nie teen sanksies verset het nie, sou die skade selfs erger gewees het. In China was dit byvoorbeeld juis die Amerikaanse president Richard Nixon se verslapping van handelsbeperkinge in 1972 wat die Chinese groei en politieke verligting sedertdien aangehelp het.

Seker die langslopende ekonomiese sanksie vandag is dié van die VSA teen Kuba, ingestel in 1960. Vir jare al word slegs uitsonderlike items soos kos deurgelaat, maar ook dit sukkel omdat vir alles kontant betaal moet word.

Ná meer as ’n halfeeu speel ’n Castro steeds eerste viool. Al wat die sanksies vermag het, is om Kuba ’n veel armer plek te maak en die sterkes in plek te hou. Sanksies het die opposisie die hardste geslaan. Hulle het meer afhanklik van die regering se voorsieningskanale geword en die vernietiging van handelsbande het terselfdertyd intellektuele afsondering en anti-Amerikaanse sentiment versterk.

Wat van die gevolge vir die VSA? Die impak op die aanvallende land word dikwels misgekyk.

Die eerste gevolg is dat Amerikaners ook armer is. Nie soveel soos die Kubane nie, maar beslis armer. Handel is immers ’n tweerigtingaktiwiteit – albei partye hoop om wins te maak. As jy die uitvoer van ’n Amerikaanse kar na Kuba verbied, verbied jy terselfdertyd die invoer van geld uit Kuba. Geld, wat weer meer rykdom en beter indiensneming in die VSA sou beteken.

Die tweede gevolg is maatskaplike ontwrigting. The Economist reken dat daar nou sowat 1,2 miljoen mense van Kubaanse oorsprong in Miami in Amerika woon waarvan 400 000 sedert 1980 aangekom het. Dit is 400 000 Kubane wat van die ellende op hul eiland gevlug het.

Sulke skielike bevolkingsmigrasies bring groot kulturele veranderinge in gasheerlande teweeg wat nie altyd welkom is of gemaklik geskied nie.

Gegee die geskiedenis van sanksie­mislukkings is die toedrag van sake tussen Rusland, die EU en die VSA kommerwekkend. As die sanksies lank genoeg aanhou, sal dit later óf militêre weermagte óf weermagte van burgerlike vlugtelinge wees wat die grense oorsteek.
We live in a world where facts and fiction get blurred
Who we choose to trust can have a profound impact on our lives. Join thousands of devoted South Africans who look to News24 to bring them news they can trust every day. As we celebrate 25 years, become a News24 subscriber as we strive to keep you informed, inspired and empowered.
Join News24 today
heading
description
username
Show Comments ()
Voting Booth
Do airplane mishaps have any effect on which airline you book your flights with?
Please select an option Oops! Something went wrong, please try again later.
Results
No, these things happen. I pick based on price
49% - 502 votes
Yes, my safety matters. I don't take any chances
51% - 524 votes
Vote
Rand - Dollar
19.11
+0.4%
Rand - Pound
23.80
-0.4%
Rand - Euro
20.46
-0.0%
Rand - Aus dollar
12.40
-0.2%
Rand - Yen
0.12
+0.4%
Platinum
920.40
-1.1%
Palladium
1,026.50
+1.1%
Gold
2,322.61
-0.2%
Silver
27.34
+0.6%
Brent Crude
87.00
-0.3%
Top 40
68,051
+0.8%
All Share
74,011
+0.6%
Resource 10
59,613
-2.2%
Industrial 25
102,806
+1.7%
Financial 15
15,897
+1.8%
All JSE data delayed by at least 15 minutes Iress logo
Editorial feedback and complaints

Contact the public editor with feedback for our journalists, complaints, queries or suggestions about articles on News24.

LEARN MORE