Skuld: NKR kry ’n ‘alarmstelsel’

Die Nasionale Kredietreguleerder (NKR) gaan van nou af maandeliks inligting oor slegte skuld by kredietverskaffers insamel in die lig van die gebeure by African Bank. 

Dit sal soos ’n “vroeë waarskuwingstelsel” wees, het Nomsa Motshegare, uitvoerende hoof van die NKR, Vrydag aan die lede van die parlementêre portefeuljekomitee oor handel en nywerheid gesê. Dié inligting sal net vir nie-banke bedoel wees omdat die Reserwebank reeds sulke inligting vir banke insamel. 

Die departement van handel en nywerheid en die NKR het Vrydag op kort kennisgewing vir die eerste keer in die parlement terugvoer gegee oor die ineenstorting van African Bank. 
Die NKR moes vrae beantwoord oor wat hy gedoen het om roekelose kredietverlening by African Bank te bekamp. 

Motshegare sê die vroeë-waarskuwingstelsel gaan saam met die Wêreldbank ontwikkel word. 
“Ons het tot dusver kwartaalliks statistieke van kredietverskaffers gekry en sal nou maandeliks verslae kry. Dit is sodat ons onvoorsiene marktendense al vroeg kan raaksien.” 

Motshegare sê die inligting wat onder meer kleinhandelaars wat krediet verskaf nou moet gee, sluit in hul voorsiening vir slegte skuld en afskrywings. 

Dit is nuwe inligting wat nie voorheen deur die NKR aangevra is nie. 

“Dit sal help, want as ons groot voorsiening vir slegte skuld begin sien, weet ons húlle begin iets sien wat ons nog nie sien nie.” 

Sy sê die probleem met die inligting wat die NRK kwartaalliks insamel, is dat dit eers 45 dae ná die einde van ’n kwartaal ontvang word en dan neem dit nog ’n maand om dit te ontleed en te publiseer. 

Die verbruikerskredietverslag vir die tweede kwartaal tot einde Junie word eers in September uitgereik. 

Dr. Rob Davies, minister van handel en nywerheid, het erken dat daar swakplekke in die Nasionale Kredietwet was wat die bekamping van roekelose kredietverskaffing en ander euwels bemoeilik het. 

Zodwa Ntuli, adjunk-direkteur-generaal van verbruiker- en maatskappywetgewing van die departement, sê talle probleme met die kredietwet wat aan die lig gekom het, is onlangs in wysigings reggestel. 

Dit het ingesluit om die NKR die mag te gee om ondersoek na roekelose lenings te doen. Voorheen moes sulke sake deur die gewone howe gaan.

“Die NKR kon nie enigiemand oor roekelose lenings verhoor nie?.?.?. Wetgewing gee die NKR nou magte om reaktief en pro-aktief aantygings van roekelose lenings te ondersoek. 

“Die Verbruikerstribunaal mag ook nou uitsprake gee oor roekelose lenings.” 

Davies het gewaarsku dat die NKR teen kredietverskaffers wat by onbillike en roekelose kredietverskaffing betrokke is, sal optree. 

“Dit is die punt van die wetgewing en ons sal sonder partydigheid optree, of dit teen ’n bank of ’n winkel is.”