1. Is daar ’n toekoms vir Afrikaans as saketaal?
Naspers se eerste vergadering in 1914 was in Nederlands. Afrikaans is eers in 1925 as amptelike taal erken, en dit was sedertdien die direksietaal.
Maar ons het so ’n internasionale maatskappy geword, met Chinese en Brasiliane as kollegas, dat ons Engels as internasionale saketaal aangeneem het.
Ons bedrywighede in Suid-Afrika is egter steeds die grootste voorsiener van Afrikaanse leesstof. Afrikaanse ondernemings moet besluit om hul taal te handhaaf.
2. Hoe sou Suid-Afrika gelyk het as Naspers nie sedert die 1970’s en 1980’s polities aangepas het nie?
Dit sou die doodskoot gewees het. Met Die Beeld van 1965 af en die dagblad Beeld van 1974 af het Naspers-koerante help keer dat die verkramptes die land lei. Die ANC sou die land onregeerbaar gemaak het as die verkramptes gewen het.
3. Wat was van die moeilike tye en hoogtepunte in jou loopbaan?
In 1984 as besturende direkteur het ek by PW Botha gedreig om Volksblad toe te maak as hulle die SAUK se advertensietyd verder uitbrei. Dis toe ons betaaltelevisie wou begin.
’n Hoogtepunt was om in 1983 al vier Perskor se dagblaaie te kon oorneem.
’n Ander groot besluit was om in 1994 net voor die verkiesing R250 miljoen in ’n nuwe tydskrifdrukkery te belê terwyl mense elders blikkieskos opgaar. Dit het ons ’n mededingende voordeel gegee.
4. Koos Bekker (vorige uitvoerende hoof van Naspers) is onlangs aangehaal dat hy gesê het hy gee papiergedrukte koerante nog net so 10 of 20 jaar. Wat sê jy?
Die kern is inhoud. Die toekoms lê in die verpakking van goeie inhoud op alle platforms. Maar daar sal altyd mense wees wat die papier wil voel, wat die reuk van die koerant in die oggend soek, wat nie ’n boek op ’n Kindle wil lees nie, en ons moet in staat bly om dit aan hulle te lewer.
5. Is Naspers nie te veel blootgestel aan ’n enkele maatskappy en land in die vorm van die 34%-belang in Tencent nie?
Tencent tree gedurig tot nuwe markte toe. Net 30% van die 1,5 miljard mense in China het nog internettoegang, so die blou lug bokant Tencent is geweldig groot en daar is ongelooflike groeipotensiaal.
6. Hoe het jy Bekker ontmoet?
Hy was deel van ’n verligte groepie studente wat my kom sien het in die tyd toe ek by Beeld was. Later het hy uit Amerika die voorstel oor betaaltelevisie gedoen, en ek het gehou van wat hy aanbied.
Die belangrikste werk van ’n besturende direkteur is om sy opvolger aan te wys, en teen 1997 het ek geweet Koos is die aangewese persoon.
7. Gaan jy nou ’n boek skryf?
Ek oorweeg dit om iets te skryf oor die geskiedenis van Naspers se omvorming en hoe ek dit ervaar het. En die volle verhaal van die Afrikaanse koerante is nog nie geskryf nie. Ek het 40 dagboeke vol dokumente en papiere. Solank dit ’n leesbare storie is.
* Sake is 'n produk van Media24, 'n Naspers-filiaal.