Share

Kenners krap kop oor vreemde taal in wette

Kaapstad. – Die voorgestelde wysigings aan Suid-Afrika se mynbouwetgewing wat op 27 Desember 2012 in die Staatskoerant gepubliseer is, het regskenners deur die bank stomgeslaan.

Die wetsontwerp is só swak geskryf dat daar vrae is oor die staat se vermoë om hoegenaamd sy beleid prakties in wette uit te druk.

Sommige regskenners het op die Mynbou-indaba wat die afgelope week in Kaapstad gehou is, gekla oor die “sosialistiese” beleidsrigting, terwyl ander dit breedweg steun. Die grootste kopseer is egter dat niemand werklik weet wat die sleutelbepalings beteken nie.

Belanghebbendes moes teen Vrydag kommentaar gelewer het en die skrywers van tientalle sulke kommentaarstukke het aan Sake24 gesê die vreemde taalgebruik dui op probleme in die Staatsregsadviseur, die agentskap wat vir staatsdepartemente wetgewing nagaan.

Selfs al het iemand met net ’n bietjie regsagtergrond by die departement van minerale bronne die wetsontwerp geskryf, sal dit nie die dikwels skouspelagtige foute verklaar nie, sê Otsile Matlou, hoof van mynbou van die regsfirma Edward Nathan Sonnenbergs (ENS).

Susan Shabangu, minister van minerale bronne, het in haar hoofrede op die indaba die voorgestelde wysigings voorgehou as “sakevriendelike” verbeteringe in dienslewering, spesifiek ten opsigte van die uitreiking van mynregte.

Talle bekende skuiwergate en grys gebiede in die bestaande mynwetgewing kry wel aandag, maar daar is soveel vaaghede en eenvoudig sinnelose bepalings dat die pad vorentoe onseker is.

Intussen is daar ’n mate van dringendheid om aan die ANC se Mangaung-resolusies, spesifiek die veredeling-strategie, gestalte te gee.

Shabangu het later op ’n mediakonferensie gesê kwellinge oor die vae bepalings is voortydig. Dit sal geskaaf word deur die parlementêre komitee waarheen die wetswysigings nou gaan.

“Die wetsontwerp moet terug na die skrywers,” meen Manus Booysen, die regsfirma Webber Wentzel se hoof vir mynbou, energie en natuurlike hulpbronne.

Dit is eintlik ’n katastrofe, het hy aan Sake24 gesê. Benewens die ingrypende wysigings wat voorgestel word, is dit op plekke só swak geskryf dat dit fundamentele probleme skep wat die parlementêre portefeuljekomitee eenvoudig nie sal kan oplos nie. Die komitee is veronderstel om hoëvlak-beginsels te bekyk, nie die bewoording nie.

“Ons was stomgeslaan,” sê Chris Stevens, hoof van die regsfirma Werksmans se mynbou-afdeling.

Volgens hom doen gerugte die ronde dat die departement in Desember geskarrel het om ’n wetskrywer te vind. “Die regering het hom nou in ’n hoek geverf. Dit sou vernederend wees om die wetsontwerp terug te trek,” sê Stevens.

Matlou meen die wetsontwerp sal nie die normale pad stap nie, maar deur die een of ander bilate­rale forum uitgestryk moet word.

“Ek is nie ’n beleidmaker nie en ek gaan nie sê wat die beleid moet wees nie, maar myns insiens help dit niks om beleid te hê wat niemand begryp nie,” sê hy.

Dit hoef regtig nie so moeilik te wees om jou beleid in regsterme uit te druk nie, meen hy.

Stevens het in 2002 parlementêre voorleggings gedoen toe die oorspronklike wetgewing oorweeg is. “My ervaring is dat dié voorleggings op dowe ore val.”

Peter Leon, ook ’n vennoot by Webber Wentzel, het in ’n paneelgesprek gesê sy ervaring is dat die portefeuljekomitee neig om die departement se leiding te volg.

Paul Miller, tot onlangs hoof­bestuurder van die steenkoolgroep Keaton Energy en nou ’n beleggingsbankier by Nedbank Capital, wou weet of die wet nie dalk net ’n “onderhandelingsposisie” is nie.

Die aanvanklike, uitgelekte weergawe van die Mynbouhandves in 2002 se bepaling van 51% swart besit was moontlik só ’n taktiek om kleiner toegewings uit die bedryf te kry, sê Leon.

Hy is egter bekommerd omdat die nuwe wetsontwerp reeds deur die kabinet goedgekeur is. “Dit gee dit ’n sekere status, wat die handves nie gehad het nie.”


We live in a world where facts and fiction get blurred
Who we choose to trust can have a profound impact on our lives. Join thousands of devoted South Africans who look to News24 to bring them news they can trust every day. As we celebrate 25 years, become a News24 subscriber as we strive to keep you informed, inspired and empowered.
Join News24 today
heading
description
username
Show Comments ()
Voting Booth
What do you think of the DA's controversial TV ad depicting a burning South African flag?
Please select an option Oops! Something went wrong, please try again later.
Results
Effective - they hit the nail on the head
82% - 408 votes
Tone-deaf - they crossed the lined
18% - 90 votes
Vote
Rand - Dollar
18.60
-0.7%
Rand - Pound
23.29
-0.9%
Rand - Euro
20.06
-1.1%
Rand - Aus dollar
12.32
-1.2%
Rand - Yen
0.12
-0.9%
Platinum
1,005.50
+0.8%
Palladium
982.00
+0.1%
Gold
2,359.75
-0.2%
Silver
28.16
-0.1%
Brent Crude
82.79
-1.3%
Top 40
72,181
+1.2%
All Share
78,464
+1.2%
Resource 10
63,450
+2.5%
Industrial 25
108,579
+0.4%
Financial 15
16,955
+1.2%
All JSE data delayed by at least 15 minutes Iress logo
Editorial feedback and complaints

Contact the public editor with feedback for our journalists, complaints, queries or suggestions about articles on News24.

LEARN MORE